ပံုမွန္မ်က္လံုး၏ၾကည့္ေနေသာမွန္ဘီလူးတြင္တိမ္မ်ားကာေနသကဲ့သို႔ေ၀ေ၀၀ါး၀ါးျဖစ္လာျခင္းကိုမ်က္စိ တိမ္စြဲေရာဂါျဖစ္သည္ဟုေခၚသည္၊ ကြ်နု္ပ္တို႔တစ္ခုခုကိုၾကည့္လိုက္သည့္အခါ၊ အလင္းေရာင္ျခည္သည္မ်က္လံုး မွန္ဘီလူးမွကြ်နု္ပ္တို႔၏မ်က္စိထဲကိုဝင္လာၿပီး၊မ်က္စိ၏ေနာက္ေက်ာတြင္ အလင္းကိုအထိခိုက္မခံတဲ့ဆဲလ္အျမင္ လႊာေပၚအားအာရံုစိုက္သက္ေရာက္ေစသည္၊ အဆိုပါအလႊာေပၚအလင္းအာရုံစိုက္ရန္အတြက္ပုံမွန္မ်က္လံုးမွန္ ဘီလူးသည္ၾကည္လင္ရမည္၊ ၾကည္လင္မႈမရွိဘဲေ၀ေ၀၀ါး၀ါးျမင္ေတြ႕လာသည့္အခါမ်က္စိတိမ္စြဲေရာဂါျဖစ္သည္ ဟုေခၚသည္။
အတြင္းတိမ္ေရာဂါလကၡဏာမ်ား (Cataract Symptoms)
အမ်ားစုမွာအသက္အရြယ္အုိမင္းလာသည့္အခါမ်က္စိအတြင္းတိမ္တျဖည္းျဖည္းပုိမိုႀကီးထြားလာေစ သည္၊ရလဒ္အေနျဖင့္အတြင္းတိမ္ပထမဦးစြာႀကီးထြားလာခ်ိန္တြင္ေရာဂါလကၡဏာမ်ား သို႔မဟုတ္ အျမင္အာရုံ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားခ်က္ခ်င္းသတိျပဳမိမည္မဟုတ္ပါ၊
အတြင္းတိမ္ေရာဂါလကၡဏာႀကီးထြားမႈမ်ား (Cataract symptom progression)
- နာက်င္မရွိသည့္အတြင္းတိမ္ျဖစ္ၿပီး၊ အျမင္မႈန္ဝါးျခင္း၊
- ညအခါ သို႔မဟုတ္ အလင္းေရာင္နည္းသည့္ေနရာတြင္ေကာင္းမြန္စြာမျမင္ရျခင္း၊
- အလင္းေရာင္ႏွင့္စူးရွေတာက္ပေသာအလင္းကိုအထိမခံခံစားရျခင္း၊
- အလင္းေရာင္မ်ား၏ပတ္လည္တြင္ ေရာင္လွ်ံအကြင္းတစ္ခုကို ျမင္ေနရသကဲ့သို႔ခံစားရျခင္း၊
- အေရာင္မ်ားၾကည့္ရာတြင္မွိန္သြားသကဲ့သို႔ထင္ရျခင္း၊
- စာဖတ္ျခင္းႏွင့္အျခားလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ေတာက္ပသည့္အလင္းေရာင္လိုအပ္ျခင္း၊
- မ်က္မွန္ပါဝါ သို႔မဟုတ္ မ်က္ကပ္မွန္ မၾကာခဏေျပာင္းေနရျခင္း၊
- မ်က္လုံးတစ္လုံးတည္းပုံရိပ္ႏွစ္ရုပ္ျမင္ျခင္း၊
အတြင္းတိမ္သည္ အိုမင္းမႈ၏တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းျဖစ္ျခင္း (Cataract as part of aging)
မ်က္လုံးမွန္ဘီလူးသည္မ်ားေသာအားျဖင့္ေရႏွင့္ပရိုတိန္းဓါတ္တို႔ျဖင့္ဖန္ဆင္းထားသည္၊အသက္အရြယ္အိုမင္းသကဲ့သို႔မွန္ဘီလူးသည္ႀကီးထြားလာၿပီးမာေၾကာလာသည္၊ မွန္ဘီလူးထဲကပရိုတိန္းဓါတ္သည္ အတူစု စည္းၾကၿပီး၊ အခ်ဳိ႕ေနရာမ်ားတြင္တိမ္ျဖစ္လာသည္၊ မ်က္စိမွၾကည္လင္စြာျဖတ္သန္းလာေသာ အလင္းေရာင္ကို ကာကြယ္ေပးသည္။
ေမြးရာပါသို႔မဟုတ္ ႀကီးထြားလာသည့္အတြင္းတိိမ္ (Congenital or developmental cataracts)
ဤအတြင္းတိမ္အမ်ဳိးအစားသည္ေမြးကင္းစသို႔မဟုတ္ကေလးငယ္မ်ားတြင္ျဖစ္ပြားနိုင္သည္၊ မ်ဳိးရိုး လိုက္ျဖစ္နိုင္သည္ သို႔မဟုတ္ အခ်ဳိ႕ေသာေမြးရာပါခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္နွင့္ဆက္စပ္နိုင္သည္၊ တခ်ဳိ႕က အေၾကာင္း တရားထင္ရွားေပၚလြင္မႈမရွိဘဲျဖစ္ေပၚသည္။
အျခားေရာဂါမွအသက္ႏွင့္ပတ္သက္မႈမရွိသည့္အတြင္းတိမ္ သို႔မဟုတ္ ေဆးဝါး (Non-age related cataracts from other disease or medication)
ဤကဲ့သို႔ေသာမ်က္စိအတြင္းတိမ္မ်ားသည္အျခားမ်က္စိေရာဂါမ်ားမွ သို႔မဟုတ္ ယခင္ကမ်က္စိခြဲစိတ္ ထားမႈေၾကာင့္ျဖစ္ရသည္၊ နာတာရွည္ေရာဂါသည္ မ်က္စိအတြင္းတိမ္ေရာဂါဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစရန္ပိုမိုျဖစ္ေစ နိုင္သည္၊ ဥပမာအားျဖင့္ဆီးခ်ဳိေရာဂါျဖစ္ျခင္းသည္မ်က္စိအတြင္းတိမ္မ်ားအတြက္ အႏၲရာယ္တိုးျမွင့္ေစသည့္ သက္ေသအေထာက္အထားရွိသည္၊ စတီးရိုက္ေဆးဝါး(Steroid)မ်ားအလြန္အကြ်ံသံုးစြဲျခင္းသည္ ဤမ်က္စိ အတြင္းတိမ္အမ်ဳိးအစားအားေကာင္းမြန္စြာဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္ေစရန္လံႈ႕ေဆာ္ေပးႏိုင္သည္။
ထိခိုက္-ဒဏ္ရာ အတြင္းတိမ္ (Traumatic cataracts)
ဤမ်က္စိအတြင္းတိမ္သည္မ်က္စိမွဒဏ္ရာႏွင့္တိုက္ရိုက္ဆက္စပ္သည္၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာမ်က္စိအတြင္း တိမ္သည္ ဒဏ္ရာရရွိၿပီးေနာက္ခ်က္ခ်င္းေပၚလာနိုင္သည္၊ သို႔မဟုတ္လေပါင္းမ်ားစြာ သို႔မဟုတ္နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အၾကာေနာက္ပိုင္းတြင္ႀကီးထြားတိုးတက္နိုင္သည္။
အတြင္းတိမ္ ေရာဂါအမည္စစ္ေဆးရွာေဖြျခင္း(Cataract Diagnosis)
မ်က္စိက်န္းမာေရးစမ္းသပ္စစ္ေဆးေသာအေတာအတြင္းတြင္၊ မ်က္စိဆရာဝန္ Eye M.D. က အတြင္း တိမ္ေရာဂါအမည္စစ္ေဆးရွာေဖြရန္မ်က္နက္ဝန္းကိုတိုးခ်ဲ႕ျခင္း(မ်က္စဥ္းခတ္ေဆးသုံးျခင္းျဖင့္သူငယ္အိမ္ အက်ယ္ခ်ဲ႕သည့္ေနရာ) ျဖင့္သင့္၏မ်က္စိကိုစစ္ေဆးမည္။
အတြင္းတိမ္ ေရာဂါ ျဖစ္ပါက ဘာလုပ္သင့္သလဲ၊ (Once I have a cataract diagnosis, what should I do?)
- သင္သည္ အသက္ 65 ႏွစ္ထက္ႀကီးေနပါက နွစ္စဉ္နွစ္တိုင္းမ်က္စိကိုစစ္ေဆးမႈျပဳပါ၊ သို႔မဟုတ ္အသက္ 65 ႏွစ္ေအာက္ငယ္ပါက နွစ္နွစ္တစ္ႀကိမ္စစ္ေဆးပါ။
- သင္၏မ်က္စိကိုအနည္းဆံုးခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ 99 ရာခိုင္နႈန္း ကာကြယ္ႏိုင္သည့္မ်က္မွန္ႏွင့္ ဦးထုပ္ကိုတပ္ဆင္ထားပါ။
- သင္သည္ေဆးလိပ္ေသာက္လွ်င္ျဖတ္ပါ၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းသည္မ်က္စိအတြင္းတိမ္မ်ားအတြက္ အႏၲရာယ္ေသာ့ခ်က္တခုျဖစ္သည္။
- စာဖတ္ျခင္းနွင့္အျခားလႈပ္ရွားမႈမ်ားအတြက္ပိုမိုေတာက္ပေသာမီးကိုသံုးပါ၊ မွန္ဘီလူးလည္း အသံုးျပဳႏိုင္သည္။
- ညအခ်ိန္ကားေမာင္းျခင္းကုိကန္႔သတ္ပါ၊ ေရာင္ျခည္စက္ဝိုင္း သို႔မဟုတ္ စူးရွေတာက္ပေသာအလင္း သည္ျပႆနာျဖစ္လာႏိုင္သည္။
- အျခားေသာက်န္းမာေရးျပႆနာမ်ားကိုဂရုစိုက္ပါ၊အထူးသျဖင့္ဆီးခ်ဳိေရာဂါ။
- သင္၏အာရုံျမင္ကြင္းကို မွန္ကန္စြာျပဳျပင္ေစရန္အတြက္ သင့္ေလွ်ာ္ေသာမ်က္မွန္ သို႔မဟုတ္ မ်က္ကပ္မွန္ကိုသုံးပါ။
- သင္၏ပံုမွန္လႈပ္ရွားမႈမ်ားေဆာင္ရြက္ရန္အလြန္ခက္ခဲလာသည့္အခါ မ်က္စိအတြင္းတိမ္ကိုခြဲစိတ္ရန္ စဉ္းစားပါ။
- အတြင္းတိမ္ခြဲစိတ္မႈကိုအခ်က္အလက္ေပးဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေစရန္၊ ခြဲစိတ္ကုသမႈလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားျဖစ္ေသာ ခြဲစိတ္မႈမျပဳမီျပင္ဆင္မႈမ်ားနွင့္ခြဲစိတ္ၿပီးနာလန္ထူခ်ိန္၊အတြင္းတိမ္ခြဲစိတ္မႈ၏ အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ား နွင့္ ျဖစ္နိုင္ေသာေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ဳိးမ်ား၊ ကုန္က်စရိတ္နွင့္အျခားအေရးႀကီးေသာအခ်က္အလက္ မ်ားကို သင္၏အထူးကုဆရာဝန္နွင့္အတူေသခ်ာစြာေဆြးေႏြးပါ၊
- မ်ားကိုမသံုးပါႏွင့္၊ မ်က္စဥ္းခတ္ျခင္းျဖင့္မ်က္စိအတြင္းတိမ္မေပ်ာက္ေစႏိုင္ပါ၊ ခြဲစိတ္ကုသျခင္းသည္ သာမ်က္စိအတြင္းတိမ္ဖယ္ရွားပစ္ရန္တစ္ခုတည္းေသာနည္းလမ္းျဖစ္သည္။
မ်က္စိအတြင္းတိမ္ကုသမႈ (Cataract Treatment)
သင့္၏အျမင္ရူပါရုံကိုအနည္းငယ္သာမႈန္ဝါးသည္ဟုဆိုပါကသင္၏ပါဝါမ်က္မွန္ကိုခဏေျပာင္းလဲၾကည့္ ရန္လိုအပ္လိမ့္မည္၊မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစသင့္မ်က္မွန္ေျပာင္းလဲၿပီးေနာက္သင္ႀကဳိက္ႏွစ္သက္ေသာအရာ၊သို႔မဟုတ္ လုပ္ခ်င္ေသာအရာကို ေကာင္းမြန္စြာ မျမင္ေသးပါက အတြင္းတိမ္ခြဲစိတ္ကုသမႈကိုထည့္သြင္းစဉ္းစားသင့္ၿပီျဖစ္ သည္။
အတြင္းတိမ္ခြဲစိတ္မႈနွင့္အတူ၊ သင္မ်က္စိ၏မၾကည္လင္ေသာသဘာဝမွန္ဘီလူးကိုဖယ္ရွားၿပီး၊ ရွင္းလင္း သည့္မွန္ဘီလူးအတု (intraocular (IOL) မွန္ဘီလူး) ျဖင့္ အစားထိုးထည့္ထားသည္၊ သင့္မ်က္စိအထူးကု ဆရာဝန္က အတြင္းတိမ္ခြဲစိတ္မႈလုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား အတြက္ျပင္ဆင္မႈမ်ားနွင့္ခြဲစိတ္မႈအၿပီးျပန္လည္နာလန္ ထူမႈ၊ အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ားနွင့္ ျဖစ္နိုင္ေျခေနာက္ဆက္ဆြဲဆိုးက်ဳိးမ်ား၊ အတြင္းတိမ္ခြဲစိတ္မႈ ကုန္က်စရိတ္မ်ားနွင့္ အျခားအေရးႀကီးေသာအခ်က္အလက္မ်ားကို ေဆြးေႏြးရွင္းျပပါလိမ့္မည္။ အတြင္းတိမ္ခြဲစိတ္ကုသမႈသည္မ်ား ေသာအားျဖင့္ျပင္ပလူနာလုပ္ထံုးလုပ္နည္းအတိုင္းေဆာင္ရြက္သည့္အတြက္ ေဆးရံုတြင္ညအိပ္ကုသေစရန္ မလိုအပ္ပါ။
အတြင္းတိမ္ခြဲစိတ္မႈလုပ္ထံုးလုပ္နည္း (The cataract surgery procedure)
မ်က္စိအတြင္းတိမ္ဖယ္ရွားအတြက္အသံုးျပဳအမ်ားဆံုးလုပ္ထံုးလုပ္နည္းကို phacoemulsification ဟု ေခၚသည္။အတြင္းတိမ္ခြဲစိတ္မႈျပဳရာတြင္သင္၏မ်က္စိဆရာဝန္ကႀကိမ္ႏႈန္းျမင့္အယ္ထရာေစာင္း(Ultrasound) ကို သုံးၿပီး၊ မၾကည္လင္ေသာသဘာဝမွန္ဘီလူး(cloudy lens) ၏ဗဟိုကိုခ်ဳိးဖ်က္ပစ္ရန္၊ ဂရုတစိုက္စုပ္ထုတ္ေစ ရန္ေသးငယ္သည့္ကိရိယာကိုထည့္သြင္းေသာေနရာျဖစ္သည့္ေသးငယ္ေသာခြဲစိတ္ရာကမ်က္ၾကည္လႊာ (သင့္ မ်က္စိေရွ႕အစိတ္အပိုင္း) ဘက္တြင္ျဖစ္ေပၚေစသည္၊ မၾကည္လင္ေသာသဘာဝမွန္ဘီလူးကို ခြဲစိတ္ဖယ္ရွားၿပီး ေနာက္ခြဲစိတ္ ဆရာဝန္က ဆီလီကြန္ သို႔မဟုတ္ acrylic ျဖင့္ဖန္ဆင္းထားသည့္ intraocular lens (IOL) ျဖင့္ အစားထိုးပါလိမ့္မည္၊ ဤရွင္းလင္းေသာမွန္ဘီလူးအသစ္သည္ ျမင္လႊာေပၚ ေကာင္းမြန္ မွန္ကန္စြာ ဆုံခ်က္က် ေစသည္၊အဆိုပါ intraocular lens (IOL)သည္သင့္မ်က္စိ၏အၿမဲတမ္းအစိတ္အပိုင္းျဖစ္လာသည္၊ မ်ားေသာ အားျဖင့္ အဆိုပါ IOL မွန္ဘီလူးသည္မ်က္နက္ဝန္း၏ေနာက္တြင္သင္၏မ်က္စိ၏ အေရာင္ အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္ ထည့္သြင္းၿပီး၊a posterior chamber lens မွန္ဘီလူးဟုေခၚသည္၊ တခါတရံတြင္ IOL သည္ မ်က္နက္ဝန္း ၏ေရွ႕ေမွာက္တြင္ထားရမည္ျဖစ္ၿပီး၊ anterior chamber lens မွန္ဘီလူး ဟုေခၚသည္၊ IOL မွန္ဘီလူးကိုထည့္ သြင္းၿပီးပါကခြဲစိတ္ဆရာဝန္ကခြဲစိတ္ရာကိုပိတ္မည္၊ ခ်ဳပ္ရာခ်ဳပ္ သို႔မဟုတ္ မခ်ဳပ္လည္းရသည္၊ ခြဲစိတ္မႈၿပီးဆုံး ပါက မ်က္စိဆရာဝန္ Eye M.D. က မ်ားေသာအားျဖင့္ သင့္၏မ်က္စိကို ကာကြယ္မႈျပဳလုပ္ေပးထားမည္၊သင္ သည္အိမ္ကိုျပန္ရန္အဆင္သင့္မျဖစ္မီတြင္ျပင္ပလူနာနလန္ထူဧရိယာခန္းတြင္အခ်ိန္တိုအနားယူေစမည္၊ ခြဲစိတ္ ကုသၿပီးေနာက္ေပ်ာက္ကင္းမႈကိုအေထာက္အကူျပဳေစရန္မ်က္စိအထူးကုဆရာဝန္၏ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္းတိ က်စြာမ်က္စဥ္းခပ္ေပးရန္အလြန္အေရးႀကီးသည္၊ သင္အိပ္သည့္္အခါတိုင္းမ်က္စိအဖုံးကိုတပ္ဆင္ထားျခင္းႏွင့္ ေတာက္ပေသာအလင္းထဲတြင္ အေတာ္ေကြးေသာမ်က္မွန္ (wrap around) တပ္ဆင္ျခင္းျဖင့္သင့္မ်က္စိကာ ကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရန္လိုအပ္ ပါလိမ့္မည္၊သင္၏မ်ာက္စိကိုမပြတ္သပ္ရန္သတိထားပါ။
သင့္နာလန္ထူမႈ၏ပထမရက္သတၱပတ္္အေတာအတြင္းတြင္အားသြန္ခြန္စိုက္ေသာ အားကစား လႈပ္ ရွားမႈမ်ား သို႔မဟုတ္ ကိုင္းညြတ္ျခင္းႏွင့္အေလးမျခင္း (25 ေပါင္ေက်ာ္အေလးခ်ိန္) မ်ားကို မလုပ္မိေစရန္ေရွာင္ ၾကဥ္ရမည္၊ ၄င္းအျပင္ ေရာဂါကူးစက္ေစမႈကိုဦးေဆာင္လမ္းျပေစနိုင္သည့္သင့္မ်က္စိအားေရ၊ဖုန္မႈန္႔ အညစ္ အေၾကးမ်ားလက္ခံရရွိျခင္းကိုလည္းေရွာင္ၾကဥ္ရန္လိုအပ္သည္၊ ခြဲစိတ္ကုသမႈလုပ္ထံုးလုပ္နည္းၿပီးေနာက္ ရက္ အနည္းငယ္တြင္အခ်ဳိ႕ေသာမႈန္ဝါးေသာအျမင္ရူပါရံုရွိႏိုင္သည္၊အကယ္၍နာက်င္မႈ သို႔မဟုတ္ ျမင္ႏိုင္မႈရူပါရံုတစ္ ခုခုကိုႀကဳံေတြ႔ပါက သင္၏မ်က္စိအထူးကုဆရာဝန္ကိုေခၚပါ။
